Miesiąc: Lipiec 2012

Wydana w Wydawnictwie Sonia Draga. Katowice (2012).

Z japońskiego przełożyła Renata Sowińska-Mitsui. 

Tytuł oryginalny Tokio-jima.

To kolejna książka japońska, po którą sięgnęłam w niedawnym czasie. W dodatku czytałam wszystkie książki tej autorki, które ukazały się u nas i po zachwycie nad jej „Ostatecznym wyjściem” przyszedł zawód nad jej „Groteską” i dość obojętna ocena jej”Prawdziwego świata”, któremu (oczywiście, co zawsze podkreślam, według mnie) czegoś zabrakło. Tymczasem teraz wielki zachwyt nad przeczytaną właśnie „Wyspą Tokio”. I zadowolenie, że jednak się na nią skusiłam, pomimo, że przyznaję, po lekkim zawodzie poprzednimi wahałam się.

Na samym początku poznajemy realia, w których dzieje się akcja książki. Pięć lat temu do bezludnej wyspy dotarło małżeństwo w średnim wieku, dla którego miała odbyć się podróż życia na jachcie. Podróżą życia z pewnością można ją nazwać, na pewno jednak nie w kategoriach, o jakich wyruszając w tę podróż mieli na myśli obydwoje małżonkowie.  

Wyspa okazała się wyspą bezludną. Do czasu. Bowiem szybko na niej pojawiły się jeszcze dwie zupełnie niezależne od siebie grupy. Z Japonii i z Chin. I tak oto na tej przedziwnej, odciętej od świata wyspie, o której przypomina sobie ktoś jednak raz na parę lat podrzucając na nią beczki oznakowane jako coś niebezpiecznego, znalazło się odciętych od świata 32 ludzi. 31 mężczyzn i jedna kobieta, Kiyoko. 

Mąż Kiyoko dość szybko żegna się ze światem w dość zresztą podejrzanych okolicznościach. A ona sama wiąże się z nowym mężczyzną. 
I od tej pory wszystko zaczyna toczyć się jakimś dziwnym nowym torem. Jakby stare reguły, obowiązujące na stałym lądzie nikogo z obecnych na wyspie nie obowiązywały. W sumie, można powiedzieć, zabieg nie jakiś odkrywczy, czyli umiejscowienie akcji książki w miejscu odciętym od świata (pomimo, że rozbitkowie oczekują wyratowania nikt nie spieszy im z pomocą) i ukazanie, jak w ekstremalnych warunkach ludzie zdają się umieć odnaleźć bądź nie, stwarzając zupełnie nowe reguły życia (a może gry?), układając nowy świat według nowych zupełnie nowych reguł.
W końcu pojawia się kwestia zasadnicza czyli to, w jaki sposób tworząc nowe reguły, ci ludzie tworzą nową cywilizację. Rządzącą się prawami obowiązującymi dość nagle i w nowych warunkach, w których się znaleźli. I co ciekawe, widać, że tak czy siak, spora część z nich owej na swój sposób pojętej cywilizacji właśnie potrzebuje. Z jej liderami, z jej miejscami kultu, z możliwością posłuchu. Czyli w nowej rzeczywistości najchętniej sięga się po stare jednak wzorce… 

Autorka nie wprost ale jednak zdaje się stawiać pytania. Co tak naprawdę jest cywilizacją a co nią nie jest? W jaki sposób możemy sami ją kształtować. Kto narzuca nam pojęcie „cywilizacji”…czy ktoś narzuca czy możemy odczuwać ją w jakiś sposób wewnętrzny? Kiedy człowiek, który w poprzednim życiu był „cywilizowany” , ową cywilizowaną maskę gubi i zmienia się w bestię? I w końcu, jak łatwo udaje się nam jednak pogodzić ze zmianami i nawet przywyknąć do nowej rzeczywistości? Czy każdy to potrafi?

Autorka w swoich książkach nie jest delikatna. Nie owija nic w bawełnę. Dodatkowo, co akurat wcale nie zachwyca, ale stanowi jakby ciągłość,  w jej książkach rola kobiet często sprowadza się do roli ofiar mężczyzn, do tych, których zadaniem jest spełniać ich zachcianki i życzenia. 

Ogólnie książka, która na pewno dała mi do myślenia i zastanowienia się nad rozmaitymi aspektami życia współczesnego. 

Moja ocena to 5.5 / 6.

Wydana w Wydawnictwie W.A.B. Warszawa (2012). 

Przełożyła Anna Zalewska. 
Tytuł oryginału Furudogu Nakano shoten.

To kolejna książka tej autorki, którą miałam okazję przeczytać i podobnie, jak miało to miejsce w przypadku „Nadepnęłam na węża”, o której pisałam w tym wpisie, lektura okazała się ogromnie udana.  

To kolejna, po „Muzeum Ciszy”, o której pisałam niedawno, książka, którą określam książką „spokojną, z kojącym, wolnym rytmem”, w której liczy się raczej nastrój, klimat, również uspokajający rytm a niekoniecznie wartka i zmieniająca się co chwilę akcja. I podobnie, jak „Muzeum Ciszy”, w jakiś sposób ukoiła mnie, spowodowała, że czytało mi się ją bardzo dobrze i ponownie po jej zakończeniu nastąpiło wielkie rozczarowanie, że niestety już się skończyła.

Tytułowy Pan Nakano jest właścicielem sklepu ze starociami. Nie antykami, właśnie nie. Jak sam podkreśla, nie dorabiając do sprzedawanych przez niego przedmiotów żadnej zbędnej teorii, sprzedaje starocie a nie antyki. Pan Nakano ma siostrę, artystkę, Masayo. I dwoje pracowników, narratorkę, którą jest Hitomi i Takeo, jej kolegę z pracy. Zarówno „ekipa” sklepu, jak i jego klienci stanowią ludzi raczej nieprzeciętnych i nietuzinkowych. Ponadto, wszyscy ci ludzie na swój sposób pragną miłości. Niekoniecznie pożądania, seksu a właśnie miłości, uczucia. Są to osoby dość zagubione, szczególnie młodsi bohaterowie, którymi są właśnie Hitomi i Takeo. Pomiędzy tymi dwoma nieśmiało rodzi się uczucie. Uczucie delikatne, można powiedzieć, niepewne, dopiero co pączkujące. Takie, które bardzo łatwo jest zniszczyć, zdeptać jak delikatną roślinę. Tych dwoje jest podobnie nieśmiałych i nieco zagubionych w życiu. I oboje bardzo się gubią w owym pączkującym uczuciu, jakiego wobec siebie doświadczają. 

Bardzo mi się ta książka podobała. Po pierwsze, nie był to żaden romans, a właśnie opowieść o tym jak w tym naszym nowoczesnym, zabieganym świecie tak naprawdę potrzebujemy uczuć. Ciepła, poczucia pewności, oparcia się na kimś. I miłości właśnie. Autorka umiała o tym opowiedzieć w taki właśnie delikatny, subtelny sposób, znów się powtórzę, bo o tym wspominam przy okazji „Muzeum Ciszy”, w jakiś taki nienachalny. 

Bohaterowie w pewien sposób kojarzyli mi się z bohaterami książek Johanny Nilsson. Ona również lubi ukazywać ludzi, którzy nie odnoszą spektakularnych sukcesów, którzy często w jakiś sposób są zagubieni, czasem zawiedli się na ludziach. 

Mam nadzieję, że zakończenie książki niesie jednak dla bohaterów tej książki możliwość pozytywnej przyszłości. Czego im obojgu bardzo życzę, bowiem zdążyłam ich polubić.

A na zakończenie dodam, że ogromnie podoba mi się okładka tej książki. 

Moja ocena to 6 / 6.

Wydana w Wydawnictwie W.A.B. Warszawa (2012).

Przełożyła Anna Horikoshi. 
Tytuł oryginału Chinmoku Hakubutsukan.

Są książki wypełnione jakimś niezwykłym klimatem, atmosferą nie do końca dającą się zwerbalizować. Takie są często książki autorów japońskich, przynajmniej w moim osobistym odbiorze.
Taka jest właśnie przeczytana przeze mnie książka „Muzeum Ciszy”, w którą to dosłownie miałam wrażenie, że ze słowa na słowo jakbym się zatapiała podczas jej lektury. Ta proza jest prowadzona delikatnie, spokojnie, bez żadnych nagłych zrywów (pomimo, że są opisane również nagłe wydarzenia a mimo to bez jakichś zrywów i gwałtowności). Nazwałabym ją (co zapewne jest również dzięki pani tłumaczce) wręcz elegancką, delikatną w tej swojej elegancji, nienachalną. Bardzo lubię takie właśnie klimaty. Język literacki, który zdaje się być malarski.

Do pewnego małego miasteczka trafia muzealnik. Zostaje mu zlecone niezwykłe zadanie. Stworzenia muzeum. Jednak nie jest to muzeum, do którego do tej pory kustosz był przyzwyczajony. To muzeum, które chce założyć pewna bardzo stara mieszkanka miasteczka, a które w jakiś sposób zapoczątkowała ona sama dziesiątki lat temu, kiedy zdobyła pierwszy eksponat do kolekcji. Pamiątkę po osobie zmarłej, mieszkańcu miasteczka. Coś, co należało do zmarłej osoby a co w jakiś sposób określało tę postać. Nie chodzi tu o byle jaką pamiątkę. I tak oto przybyły do niej muzealnik zastaje ciekawy zbiór pamiątek po zmarłych jakimi są na przykład spirala antykoncepcyjna prostytutki (która padła ofiarą przestępstwa). Pamiątki mają jeszcze jedną cechę, otóż zostały one ukradzione przez staruszkę. Ma ona pomocnicę, adoptowaną dziewczynkę, która też staje się pomocnicą muzealnika. Który pomimo pierwszego dziwnego wrażenia na temat ich współpracy zostaje przyjęty i podejmuje się owego niezwykłego zadania jakim jest stworzenie muzeum niezwykłego, Muzeum Ciszy. 

Dla każdego muzealnika jasny jest ogrom pracy jaki trzeba wykonać przy katalogowaniu i opisie dzieł jakie mają być wystawione w tworzonym przez niego muzeum. Nasz bohater zostaje jednak obarczony zadaniem dodatkowym, początkowo dla niego wydającym się nie do wykonania, a mianowicie sam ma zacząć kolekcjonować zbiory czyli pamiątki po zmarłych mieszkańcach miasteczka. Jednak z czasem okazuje się, że jak najbardziej można wykonać i takie zadanie. 

Podoba mi się idea książki, czyli fakt podniesienia do ważnych przedmiotów może dla niektórych błahych a jednak tak ważnych bo związanych z kimś, kto odszedł a które to przedmioty w jakiś sposób osobę daną określały, być może związane były z trybem jej życia, zawodem…
Dla pomysłodawczyni tego muzeum ów zbiór jest miejscem wytchnienia dla starzejącego się świata i być może jest coś na rzeczy. Muzeum Ciszy jest czymś ponad po prostu pomieszczeniami z eksponatami do podziwiania. Podkreśleniem ulotności ale i podkreśleniem ważności i to oczywiście nie tyle samych pamiątek co osób, po których te pamiątki pozostały. 

Jak czytamy w książce „Gdyby Muzeum Ciszy zostało, na przykład zburzone, w jaki sposób udowodnilibyśmy, że mieszkańcy miasteczka istnieli? Nie mając się na czym oprzeć, wpadlibyśmy w otchłań zapomnienia. I o naszym istnieniu też nikt by nie wiedział. (…) Straciwszy raz grunt pod nogami, nie potrafilibyśmy się ponownie wdrapać na brzeg tego świata.”. (str. 288).

Wbrew temu co może się wydawać po tym, co napisałam, nie chcę powiedzieć, że starsza pani w swojej idei skupiła się na jedynie „materialnym” odbiorze świata. Nie umiem jednak sama określić, co powoduje, że jej idea w jakiś sposób niezwykle do mnie przemówiła. Nie dla materialności pozostawionych po zmarłych pamiątek ale dla ogromu pracy i emocji jakie zostały włożone w stworzenie owej niezwykłej kolekcji.

Niezwykła, inna od wielu, książka, która na pewno zostanie w mojej pamięci i do której pewnie wrócę za czas jakiś. Bardzo polecam.

Moja ocena to 6 / 6.